Bayburt, Doğu Karadeniz Bölgesinde bulunur. Yerli halkın çoğunluğunu Türkmenler ve Çepniler oluşturur. Bayburt halkı eş seçerken gelenek ve görenekleri dikkate alır ve eş seçiminde aile etkin rol oynar. Bayburt evlilik öncesi geleneklerini hala sürdürmektedir.
Bayburt evlilik sitesi: Bayburt’ta eş aramak ailenin etkin rolü
Oğulları evlenme çağına gelince anne evlenme yaşında olan ve tavsiye edilen kızların evlerine gider. Erkek tarafı kızları değerlendirirken ahlak, güzellik, el becerisi ve benzeri konularda meziyet arar.
Gelin adayı kızların evlerine özellikle sabahları gidilmesi tercih edilir. Kızın nasıl bir yaşam sürdüğüne, tertipli olup olmadığına bakılır. Eğer kız beğenilirse istenir. Kız tarafı kızı vermek istemezse erkek tarafına kızın yaşının küçük olduğu gibi bahaneler sunarak konuyu geçiştirir.
Kızı vermek düşündüklerinde ise kızın annesi birkaç gün zaman ister. Bu süre zarfında kız ve erkek arasında seviyeli arkadaşlık başlayabilir.
Oğlan tarafı, olumlu yanıt geldiğinde tekrar kızın evine giderek kızı ailesinden bir kez daha ister. Kızın annesi “Allah yazmışsa ne diyelim” der ve sözü erkeklere bırakır. Böyle söylemesi kızın verildiğinin işaretidir. Bu sefer oğlan tarafından bir grup erkek, kızın babasından kızı istemeye gider. Babası da eğer kızı veriyorsa “Allah yazmışsa ne diyelim, her iki tarafa da hayırlı uğurlu olsun” der.
Bayburt Evlilik gelenekleri ve görenekleri devam ediyor
İki taraf anlaşıp babadan da son söz çıkmasıyla “pusula” denen liste yapılır. Bu listede kızın istekleri yer alır. Pusula fazla gelirse anlaşmaya gidilir. İstekler tartışılır. Eğer anlaşmaya gidilemezse düğünden vazgeçilir.
Anlaşmaya varılıp iki taraf da evlenme şartlarını kabul ettiğinde “kahve içme” denilen özel günün tarihi konuşulur. Bu kahve gününde oğlan tarafının yaşça büyük temsilcileri kızı tekrar ister. Kız kahve yaparken oğlanın kahvesine tuz koyar. Buradaki amaç oğlanın bu rahatsızlığına ses çıkarıp çıkarmadığını görmektir.
Source